Op donderdag 8 juli hebben we geapplaudisseerd voor Jason, na afloop van een intense ceremonie waarbij ongeveer tweehonderd betrokkenen aanwezig waren. Het applaus hield minutenlang aan. Jason is slechts 22 jaar geworden. Hij was een gedreven pianoleerling die sinds drie jaar pianoles bij mij volgde in Almere, bij Coöperatie Kunstzinnige Vorming. Jason had vele talenten: lekker koken, skaten, heel snel zwemmen, prachtige kleren ontwerpen. Piano spelen liep de laatste jaren wel als een rode draad door zijn leven. Hij speelde elke dag, zonder een keer over te slaan. Bij het afscheid is zijn Waltz in A mineur gespeeld, want ook componeren kon hij mooi en goed. Ook werd er een video vertoond terwijl hij het thema van ‘Lalaland’ speelt (later gevonden op zijn computer). Op de bovenstaande voorkant van de rouwkaart zien we zijn hand boven de pianotoetsen.

Jason woonde sinds dit jaar in een studentenhuis op het NDSM terrein in Amsterdam. Hiervoor had hij vrijwel meteen een digitale piano aangeschaft, in overleg met mij. Zijn moeder Ria vertelde me dat hij altijd zodra hij terugkwam in het ouderlijk huis, onmiddellijk achter de (akoestische) piano ging zitten om te spelen. Hij had nog vele mooie composities kunnen en willen maken. Iedereen die hem kent kan het nog niet bevatten. We missen hem enorm! We denken wel dat Jason moeilijk een mooier afscheid had kunnen krijgen dan dat het op 8 juli is neergezet, met emotionele toespraken, heel veel bloemen, veel bezoekers, mooie video’s, veel muziek, kostuums en goede vrienden, lieve ouders Carlo en Ria en familie.

Hieronder kun je een compositie horen die Jason heeft gemaakt voor het boek ‘Butterflies against the wind’, een boek dat verscheen in 2019 met 24 nieuwe composities door 24 verschillende leerlingen (het boek is overigens nog steeds te koop voor 15 euro door even een mailtje te sturen).

Een goede vriend van Jason vertelde me, dat Jason dit stuk een paar weken voor zijn dood nog voor hem heeft gespeeld. Hij was zo trots en enthousiast toen hij het voor hem speelde!

Onderstaande tekst sprak ik op zijn afscheid op donderdag 8 juli 2021:

Voorafgaande aan een lesdag piano zet ik meestal van tevoren een alarm voor alle lessen, twee minuten voordat het tijd is. Het is voor mij een reminder dat ik nog twee minuten heb om die les af te ronden. Op donderdag 1 juli om kwart over zeven ging mijn alarm. De les aan Jason is niet gegeven en zal ook niet meer gegeven worden.

De allereerste keer dat Jason bij mij voorspeelde, wist ik niet wat ik hoorde. Zijn toon, zijn rustige performance, zijn inleving in de muziek. Je kon niet anders dan luisteren, als hij speelde. Toen hij klaar was, had ik bijna geen woorden voor wat ik had gehoord. Iemand met een grote muzikale intelligentie en verfijndheid. En wat zou zijn repertoire nog kunnen groeien!

Intussen had ik mijn voorstelling ‘Chopin en George Sand’ in het Pianolamuseum gedaan. Ik had al mijn leerlingen ook een uitnodiging gestuurd. Jason, zijn vriendin, en de ouders van Jason bleken in de zaal te zitten. Met z’n vieren vanuit Almere naar Amsterdam gereisd.

Enige tijd later kwam Jason ineens op les met de Nocturne Op.55 No.1 van Chopin.. Hij had hem gehoord tijdens mijn voorstelling én op ‘Spotify’. Hij vond het zo’n mooi stuk dat hij het graag wilde leren. Ik weet nog dat ik wel enige aarzeling voelde .. het is een behoorlijk lastig stuk voor iemand die net een paar jaar pianoles heeft. Maar hij was zeer gedreven.

Niet zo lang daarna, een paar weken of zo, kwam Jason op les en zei: ik ben al een eind gekomen. Hij speelde ongeveer tot het allerlaatste stuk met de chromatische triolen.

Jason was een getalenteerde, gevoelige man. Op een bepaald moment vertelde hij mij dat hij af en toe naar een verzorgingshuis ging, om daar voor de mensen te spelen op de piano in de kantine. Dit was een win-win situatie: hij kreeg heel hartelijke reacties van de bewoners, en Jason wende op die manier aan spelen voor publiek.

Een aantal van mijn leerlingen maakten een compositie voor een goed doel. Alle composities zouden worden gebundeld in een boek ‘Butterflies against the wind’. Jason’s compositie was een prachtige wals geworden, met licht Chopin-achtige trekken, maar toch ook duidelijke Jason-achtige wendingen (ik zal hem zo laten horen)

Tijdens de lockdown waren er eerst online lessen in het CKV: leerlingen mochten het gebouw niet in. Op een ochtend dacht ik: maar als ik nu gewoon ’s avonds met de auto naar Jason’s huis rij? Hij was de laatste leerling van de maandag, dus het maakte niet uit dat ik dan wat extra reistijd had om bij hem te komen. Toen ik dit voorstelde, sprak hij de onvergetelijke woorden: “Zal ik dan iets lekkers voor je koken? Hij heeft een heerlijke maaltijd zalm-Teriyaki voor me gemaakt.

Jason was ook iemand van de technische snufjes. Tijdens de online lessen had hij op een bepaald moment onder zijn beeldscherm een soort digitale pianotoetsen ‘getoverd’ die ik op magische wijze kon zien bewegen!

Maar ik merkte dat hij het directe contact miste. Ik ook, trouwens. Die pianotonen klinken via Zoom toch wel minder mooi dan in werkelijkheid.

En dan de achtergrondgeluiden tijdens de Zoom sessies. Op een keer zat Jason tijdens een online les thuis te spelen, terwijl ik op de achtergrond behoorlijk getimmer hoorde. Ik vroeg hem of er een verbouwing was. “Nee hoor, dat is mijn vader die krabscharen aan het openbreken is voor het avondeten!” Ik krijg nog steeds een glimlach om mijn mond als ik hieraan terugdenk.

Jason was inmiddels verhuisd vanuit het ouderlijk huis in Almere naar het NDSM-terrein in Amsterdam. Intussen had hij mijn nog advies gevraagd over een digitale piano voor op zijn studentenkamer. Maar misschien hoorde hij zijn piano niet altijd via de koptelefoon, want hij vertelde mij dat zijn directe buurvrouw steeds kwam vragen of hij niet nog wat piano kon spelen. Ze genoot er zo van! Hij had daar al fans gemaakt.

Een paar weken geleden, op 15 juni, was hij op les. Na Jason was mijn leerling Daniel, een jongen van ongeveer vijftien jaar. Hij was toevallig ook bezig met een Nocturne van Chopin, namelijk die in Cis mineur. Ik vroeg aan Daniel: “Zou jij misschien deze Nocturne voor Jason willen spelen?” Daniel zei: “Ja hoor,” en hij speelde de Nocturne voor Jason, met veel overgave. Jason genoot, zag ik. Ik dacht: “Deze mannen kan ik vaker naar elkaar laten luisteren, ter inspiratie.”

De weken daarna zei Jason een paar keer af. Op 24 juni kreeg ik een appje: “Goodmorning! Komt het uit als ik straks even bel? Of ben je druk met lessen?” Die dag hebben we elkaar gesproken. Zijn reden om te bellen, was om mij de reden van zijn recente verzuim uit te leggen, dat hij de lessen juist zo fijn vond, en dat hij na de zomer gewoon weer elke week zou komen. Dit was de laatste keer dat we elkaar hebben gesproken. Ik kan me de toon van dit gesprek nog heel goed herinneren. We begrepen elkaar.

Op donderdag 1 juli stuurde ik hem een appje. “Ha Jason, mijn geheugen laat me in de steek: jij komt toch vanavond op les? Tussen 18.15 en 19.15? Bevestig nog maar even. Ps ook als je je niet zo goed voelt, ben je welkom!”

Toen ik ‘s middags een bericht kreeg van mijn man dat de vader van Jason had gebeld, voelde ik meteen een enorme ongerustheid. Middenin de les van een andere leerling belde ik het nummer. Mijn voorgevoel klopte. Op een bepaald moment kregen zijn ouders geen contact meer met hem en gingen naar zijn huis. Daar vonden ze Jason. De doodsoorzaak wordt nog onderzocht. Het is niet te bevatten.

Om 18.15 u heb ik Jason’s wals gespeeld die hij had gecomponeerd, op het moment dat hij anders les zou hebben gehad. Om 19.13 u ging mijn alarm af. De les was afgelopen.

Heleen Verleur

7 juli 2021